Chúa Bà Cà Phê
Chúa Bà Cà Phê là ai? Sự tích về bà chúa cà phê? Văn khấn chúa bà cafe và nơi thờ chúa bà cà phê hiện ở đâu?
Nức danh xem bói như thần
Tử vi, tướng số, hồng trần hanh thông
Gia trung, vận hạn sổ hồng
Xem trăm quẻ bói không sai quẻ nào
Lạng Sơn Hữu Lũng đi vào
Đền thiêng tiên cảnh biết bao uy hùng
Mệnh danh Tiên Chúa Ngàn trùng
Cà Phê Chúa bói người Nùng hiện thân
Chúa Bà cứu nước thương dân
Oai linh ban phép, ban ân cho đời
Chúa Bà linh ứng cõi trời
Lão Quân Thái Thượng ban lời, phép tiên
Chúa thương cứu giúp con hiền
Chúa ban cho phép, dở điên cũng lành
Chúa thương lính ghế lòng thành
Bái yết cửa Chúa, Chúa dành phần cho
Chúa ban lộc bé lộc to
Nhận xong khéo giữ, kẻo dò tới thân
Chúa thương lính ghế xa gần
Đường xa không quản, lộc trần chúa ban
Chúa thương lính ghế cơ hàn
Làm ăn vất vả, muôn vàn đau thương
Gian nan, cơ cực, đủ đường
Sai lầm, lỡ bước, âm dương mịt mù
Thế lên con mới phải tu
Công - dung - ngôn- hạnh - hoà nhu cõi trần
Tu tâm tu khẩu dần dần
Nhất tâm cửa Chúa, Chúa dành phần cho
Chúa ban lộc nhỏ lộc to
Lộc buôn lộc bán, không lo con à
Lộc soi, lộc bói, trừ tà
Chúa ban lính ghế, lộc là lắm thay
Chúa về chỉ bảo tận tay
Gắng mà theo học, ngày ngày sáng tươi
Chúa về chỉ bảo mười mươi
Con trần nhớ học, tươi cười nức danh
Tình thương, ân điển Chúa dành
Không chịu tu sửa, Chúa hành tấm thân
Chúa về thu lại hồng ân
Thân làm nên tội, muôn phần khổ than
Đắng cay, cơ cực, nghèo nàn
Phải chịu tất cả,muôn vàn đau thương
Đường đi nước bước tỏ tường
Chúa về chỉ lối, soi đường, con nghe
Xuân sang rồi lại đến hè
Quanh năm, quanh tháng,bạn bè cùng nhau
Cùng nhau đắp phúc làm giàu
Giàu nhân giàu nghĩa, muôn màu đẹp tươi
Chăm chỉ học hỏi, không lười
Cùng tu cùng nổi, điểm mười chúa ban
Chúa ban sẽ được chứa chan
Gia đình hoà hợp, bình an mọi bề
Nhà “Thánh” con phải giữ lề
Tôn sư trọng đạo, Chúa về ứng thơ
Làm “tôi” con phải tôn thờ
Phụng sự nhang khói, từng giờ không quên
Tu tâm tích đức cho bền
Theo lời Chúa dạy, về bên Thánh hiền
Sống thì đừng nặng chữ “tiền”
Thật tâm mà sống, mọi miền giúp nhau
Lỡ may nay ốm mai đau
Người kia báo đáp, con hiền vui thay
Nhất tâm nhất dạ từ nay
Học theo phép Chúa, ngày ngày rạng danh
Lời kia đã học, phải hành
Nhất lòng tòng đạo, cho thành con ngoan
Đường đi lối bước vô vàn
Tu tâm tích đức, trên ngàn Chúa thương
Chúa bà cà phê là ai?
Chúa Cà Phê là bà chúa bói người Nùng từ thời thượng cổ (chưa có tài liệu nào ghi chính xác là Chúa Cà Phê giáng hạ dưới thời nào), chỉ biết rằng bà là một trong các vị Chúa Bói trên ngàn, tuy nhiên bà lại sống ẩn dật trong núi, không xuất thế vậy nên ít người biết tới bà, vậy nên bà vẫn phải thỉnh sau Tam Vị Chúa Mường. Bà là một tổ của hàng chúa bói, rất già và giỏi.
Tại sao lại gọi là chúa bà cà phê?
Cà Phê là tên loài cây do người Pháp đưa vào trong thời gian người Pháp xâm lược Việt Nam. Như vậy tên Cà Phê mới có cách đây chừng 200 năm. Vậy tên Đền là Cà Phê không phải là tên cổ xưa.
Có ý kiến cho rằng: Trước đây; người Pháp cho trồng thử cây Cà Phê ở vùng này. Cà phê mọc không nổi còn công nhân thì ốm đau; tai họa liên miên. Lo sợ không biết vì sao; công nhân đã đến kêu lễ tại một miếu nhỏ vô danh trong khu rừng cà phê. Do cầu đâu được đó; thấy miếu linh thiêng nên công nhân đã góp tiền của xây dựng miếu thành đền. Kể từ đó; đền được gọi là đền Chúa Cà Phê.
Chúa bà cà phê giáng đồng như thế nào?
Chúa Cà Phê không hay về ngự đồng như Tam Vị Chúa Mường, nhưng nếu có đại tiệc mở đàn Chúa Bói thì người ta cũng hay thỉnh Chúa Bà về. Khi giáng đồng chúa thường mặc áo đen (có nơi hầu Chúa lại mặc áo xanh hoặc áo vàng, tuy nhiên khá ít người hầu chúa mặc màu áo như vậy), chúa về đồng cũng múa mồi.
Đền thờ Bà Chúa Cà Phê ở trong vùng rất hoang vu heo hút, đó là ngôi đền nhỏ gọi là Đền Chúa Cà Phê ở trong miền Phố Vị, Lạng Sơn. Chúa ít khi ngự đồng nên văn chúa cũng khá ít, chỉ có một hai câu khi thỉnh chúa như:
“ Hách danh Chúa Bói Cà Phê
Lên chơi Phố Vị, trở về Tam Thanh”
Ngày tiệc chúa bà cà phê:
Thơm thơm tóc phượng ... rà rà lưng ong ... Nghe người chấp pháp của đền nói ngày kỵ của ngài là 6/2
Chúa bà cà phê có chấm linh bắt đồng không?
Theo nhiều nhà nghiên cứu tâm linh nhận định, hiện tương chấm lính bắt đồng chỉ có nhiều bên Tứ Phủ. Bên chúa bói thì không, hoặc rất ít, hiếm. Bên cửa các chúa bói thì thường chỉ cần có căn bói và được ăn lộc bói thì ngả quạt bói là được xem. Vì vậy, có nhiều người không hẳn là cứ phải ra trình đồng mở phủ mới được mở quạt bói xem cho bách gia trăm họ...
Nhà thánh chấm đồng thì đều có biểu hiện báo như nhau, cực kỳ ít người được nhà thánh báo rõ ràng như kiểu: Ta là chúa bà cà phê về chấm lính bắt đồng. Đa số là bị cơ, bi phạt rồi mới biết mình có căn quả.
Văn thỉnh chúa bà cà phê
Ai lên tới chín tư châu thổ
Ngắm cảnh rừng bà chúa cà phê
Một vùng phong cảnh sơn khê
Hồn thiêng sông núi danh tài còn ghi
Trong tích cũ Lê triều thái tổ
Một thôn nghèo mán đỏ trên nương
Lam chiều khói tỏa màn sương
Chim kêu vượn hót ven đường hoa chen
Ngày thiêng sổ chọn một giờ
Trời sai tiên nữ cầm cờ giáng sinh
Đêm thanh giờ tý hiện ra điện tiền
Khắp một vùng yên lặng màn đêm
Sao sa sáng tỏ ở bên thềm
Chợt nghe giáng hạ tiên nàng thánh linh
Dáng phong tư hoa kỳ đua thắm
Luyện phép tiên thái thượng lão quân
Tử vi xem tướng như thần
Bói trong gia sự mười phân vẹn mười
Đoán thần tướng thương dân chính đạo
Giải hạn tai chỉ bảo căn ro
Giận loài tàn bạo bất lương
Khuyên quay đầu lại tìm đường tu tâm
Mang tài cứu nước cứu dân
Chúa bà sáng tỏ trần phàm còn duyên
Loài bất lương thượng thiên an bài
Loài bất lương thượng thiên an bài
Giờ dần chúa ở thiên thai trở về
Khắp hang động sơn khê chúa dạo
Đức vua phong nữ đạo thần linh
Du thuyền yên thế cứu dân
Lập đền hương khói xa gần nhớ ơn
Tiên nhớ cảnh thủy sơn bắc địa
Giáng trần phàm cao lùng cà phê
Núi non trăng nước hương khê
Núi non trăng nước hương khê
Chim kêu vượn hót hạc bày dâng hoa
Môi son má phấn da ngà
Thơm thơm tóc phượng rà rà lưng ong
Chúa bà thơm thơm tóc phượng rà rà
Áo chàm khăn thắm đai hoa kiềng vàng
Khăn vắt ngang lưng đeo xà tích
Tai hoãn vàng vòng ngọc kim cương
Ấn phù đạo pháp cương thường
Ngự đồng phán bói chỉ đường trần gian
Có phen chơi cảnh bích động thanh nhàn
Ngự lầu hồng phủ tía thênh thang
Suối trong nước bạc rừng vàng
Núi rừng trùng trùng điệp điệp thang mây
Ngắm xem phong cảnh đền đây
Thác reo uốn khúc thông cây rườm rà
Trăng soi bóng liễu la đà
Rừng cấm chúa bà dạo bàn cờ ngự vui
Chúa bà cà phê hách danh trần phàm
Oai danh thần pháp chúa bà trừ gian
Đêm cùng ngày chúa soi xét nhân gian
Nghe chúa hạ lệnh giúp dân trừ tà
Danh thơm còn mãi vang xa
Tiếng lòng thổn thức chúa bà thương dân
Công người như nước như non
Trọn đời giữ tấm lòng son vì đời
Ai hay lẽ sao trời vật đổi
Lánh bụi trần về cõi hư không
Đồi cao còn dấu tiên rồng
Ban tiên đủng đỉnh gót hồng múa ca
Ngũ âm tay đàn tang tích tình tang
Tay đàn tang tích tình tang
Tiếng tơ tiếng trúc dịu dàng bẻ bai
Tiếng thổ tiếng mường khoan thai điểm đót
Cảnh lâm thiền vượn hót chim kêu
Mười hai cô thổ mán theo hầu
Muôn loài khắp chốn đâu đâu vọng cầu
Ba mươi sáu cửa động quy đầu làm tôi
Ánh đuốc kia sáng tỏ ngân hà
Đuốc soi sáng khắp gần xa
Soi cho đệ tử lộc tài bình an
Đệ tử con khấu đầu vọng bái
Xin chúa bà giáng phúc lưu ân
Độ cho đệ tử thiên xuân thọ trường