Tìm hiểu các cấp bậc trên các ban thờ trong Điện - Đền - Phủ thờ Mẫu
Chúng ta vẫn thường đi lễ ở các Điện - Đền - Phủ
Nhưng ít người tìm hiểu rõ ràng và cụ thể các cấp bậc và thứ tự các vị trí của các đấng linh thiêng trên ban thờ
Một là:
Ngọc Hoàng vị Thánh cao nhất trong đạo Mẫu có ban thờ riêng trong các đền và phủ
Tuy nhiên vai trò của Ngọc Hoàng trong nghi lễ và thờ cúng cũng như trong tâm thức dân gian của người Việt rất mờ nhạt.
Hai là:
Tam toà thánh Mẫu gồm Mẫu Thuợng Thiên Mẫu Thuợng Ngàn Mẫu Thoải Địa Tiên Thánh Mẫu
Họ là biểu trung cho quyền năng sáng tạo vũ trụ duy nhất nhung lại hoá thân thành Tam vị Tứ vị Thánh Mẫu cai quản các miền khác nhau của vũ trụ: Trời, đất, nuớc và thuợng ngàn.
Ba là:
Ngũ vị Vương Quan, các vị đều mặc võ quan, mang kiếm hay kích, màu sắc võ phục thì tuỳ thuộc các vị thần ở các phủ như:
Thoải phủ mặc màu trắng Thiên phủ mặc màu đỏ, Nhạc phủ mặc màu xanh, Địa phủ mặc màu vàng. Quan lớn Đệ Tam và Quan Đệ Ngũ đều thuộc Thoải phủ, dòng Long Vuơng Bát Hải.
Bốn là:
Tứ vị Thánh bà hay Tứ vị Chầu bà đuợc hoá thân phục vụ trực tiếp Tứ vị Thánh Mẫu.Chầu Đệ Nhất hoá thân của Mẫu Thuợng Thiên Chầu Đệ Nhị hoá thân của Mẫu Thuợng Ngàn
(Khi giáng trần bà mặc sắc phục Mán màu xanh đặc trưng cho Nhạc phủ) Trong Nhạc phủ cùng với Chầu Đệ Nhị còn có Chầu Lục [ gốc nguời Nùng ở Hữu Lũng(Lạng Sơn) ],và Chầu Bé [ở Bắc Lệ(Lạng Sơn) ]
Còn Chầu Muời gốc nguời thổ tương truyền đã có công giúp Lê Lợi đánh tan quân Liễu Thăng trấn ải Chi Lăng được thờ ở Đồng Mỏ(Lạng Sơn).
Chầu Đệ Tam là hoá thân của Mẫu Thoải( y phục và khăn trùm màu trắng). Chầu Đệ Tứ là vị Thánh giữ vai trò khâm sai Tứ Phủ
Tuy đứng đầu Địa Phủ có khi bà hoá thân duới dạng Chầu Thoải phủ khi giáng trần bà mặc áo trắng múa đôi mái chèo; khi lại hoá thành Thánh Mẫu Thiên phủ mặc áo đỏ, múa quạt
(Chầu Đệ Tứ khâm sai Thuợng Thiên).
Năm là:
Ngũ vị Hoàng tử được gọi tên từ Ông Hoàng Đệ Nhất đến Ông Hoàng Muời.Tương truyền cũng như các Quan
Các ông hoàng đều có gốc tích là con trai Long Thần Bát Hải Đại Vuơng ở hồ Động Đình tuy nhiên theo địa phương
Hoá thì các ông Hoàng đều gắn với một nhân vật nào đó ở cõi nhân gian là những danh tướng có công dẹp giặc cứu nuớc
Những người khai sáng mở mang đất nước.Trong số mười ông Hoàng thì thuờng có sáu ông giáng đồng có ba ông giáng rất thuờng xuyên
Đó là Ông Hoàng Bơ Ông Hoàng Bẩy và Ông Hoàng Muời Khi các ông giáng đồng các Ông Hoàng có phong cách gần giống các Quan lớn
Tuy nhiên có phần phong nhã vui tươi hơn.
Sáu là:
Thập nhị Vuơng cô từ cô Cả (Cô Đệ Nhất) đến cô thứ 12 (Cô Bé) đều là các thị nữ của Thánh Mẫu và các Chầu
Tuy nhiên khi giáng đồng các Cô có thể hoá thân vào vai trò khác nhau của Tứ Phủ
Cô Đệ Nhất là thị nữ của Mẫu Thuợng Thiên mặc rất đẹp Cô Đôi là thị nữ của Mẫu Thuợng Ngàn khi giáng trần với hai bông hoa cài trên mái tóc
Cô Bơ(Ba) thuộc thuỷ phủ rất nổi tiếng với y phục màu trắng thắt lung hồng múa điệu chèo đò
Cô chữa bệnh cứu nguời bằng cách ban nuớc uống nhưng cũng có thể gieo bệnh nếu kẻ nào đó làm trái ý Cô
Cô thứ Tư là thị nữ của Chầu Đệ Tứ Cô Năm thuộc Chầu Đệ Ngũ nhưng cũng có khi đuợc hoá thân là thị nữ của Mẫu Thuợng Ngàn hay Thuợng Thiên cô thuờng xuất hiện trong các bữa tiệc
Cô Sáu phủ Thuợng Ngàn ăn mặc áo chàm đeo túi hoa tóc cài hoa rừng lung thắt con dao nhỏ đi hái thuốc chữa bệnh cứu nguời
Cô Chín là thị nữ của Mẫu Thuợng Ngàn giáng trần cô nói tiếng Mán tiếng Muờng cô múa đuốc soi đuờng thêu hoa trên vải Cô cai quản Đền Sòng Sơn (Thanh Hóa) là một nữ thần rừng rất linh thiêng
Cô thứ Muời Hai còn gọi là Cô Bé Bắc Lệ Cô Bé Thuợng Ngàn đền thờ cô ở Bắc Lệ
Bẩy là:
Thập nhị Vuơng cậu là những nguời chết trẻ từ 1 – 9 tuổi, hiển linh thành các bé Thánh
Nguời ta không biết rõ đầy đủ về 10 hay 12 vị thuộc hàng Cậu họ là các phụ tá của các Ông Hoàng
Thuờng thì lần lên đồng nào cũng có giá Cậu Bơ và Cậu Bé.Đó là các giá đồng với tính cách phóng túng nghịch ngợm quần áo kỳ cục, lời nói ngọng nghịu của trẻ con
Kèm theo các điệu múa lân hay múa hèo khá sôi nổi.
Tám là:
Quan ngũ Hổ và Ông Lốt( Rắn ) nơi thờ thần Ngũ Hổ ở hạ ban phía duới điện thờ Mẫu
Phía trên điện thờ chính có hình tuợng đôi Bạch Xà vắt ngang
Trong quan niệm dân gian Hổ là vị chúa cai quản vùng rừng núi còn Rắn là thần ở nơi sông nuớc
Hổ thuờng đuợc vẽ năm con hổ màu sắc khác nhau trong đó Hoàng Hổ (Hổ vàng) trấn phuơng Trung tâm (địa khu) Hắc Hổ (Hổ đen) trấn phuơng Bắc (Thuỷ khu)
Bạch Hổ(Hổ trắng) trấn phuơng Tây(Kim khu) Xích Hổ ( Hổ đỏ ) trấn phuơng Nam (Hoả khu) Thanh Hổ (Hổ xanh) trấn phuơng Đông (Mộc khu)
Trong thờ Mẫu Tứ Phủ hay trong tín nguỡng dân gian hình tuợng Hổ là biểu tuợng cho sức mạnh thiêng liêng có thể trừ diệt ma tà trấn giữ các phuơng là thần linh canh cửa ở các ngôi đền.
XEM BÓI MIỄN PHÍ ONLINE 0966662332
